Dự luật to đẹp của Trump là gì? Vì sao mâu thuẫn với Elon Musk?

Dự luật "Lớn và Đẹp" (One Big, Beautiful Bill Act) là dự án luật cải cách thuế và chi tiêu quy mô lớn do Tổng thống Donald Trump hậu thuẫn, với mục tiêu thay đổi mạnh mẽ các ưu đãi thuế – đặc biệt nhắm vào xe điện, năng lượng tái tạo – và cắt giảm chi tiêu liên bang[2][5]. *** Dự luật "Lớn và Đẹp" là gì? - Tên chính thức: One Big, Beautiful Bill Act. - Nội dung trọng tâm: - Cắt giảm hoặc loại bỏ ưu đãi thuế cho người mua xe điện (khoản tín dụng thuế 7.500 USD). - Thu hẹp các khoản hỗ trợ cho năng lượng mặt trời, năng lượng sạch. - Bãi bỏ quy định buộc các hãng xe phải tăng tỉ lệ xe điện. - Cắt giảm chi tiêu hàng nghìn tỉ USD cho các chương trình chính phủ, với mục tiêu giảm thâm hụt ngân sách. - Tuy nhiên, Văn phòng Ngân sách Quốc hội Mỹ nhận định dự luật này có thể khiến thâm hụt ngân sách tăng thêm khoảng 2.400 tỉ USD trong 10 năm. - Ảnh hưởng đến các công ty công nghệ và xe điện: - Tesla của Elon Musk, cùng các doanh nghiệp năng lượng sạch, sẽ mất đi nguồn lợi từ ưu đãi thuế và trợ cấp chính phủ. - Giá xe điện tăng, nhu cầu mua giảm, đồng thời nguồn thu từ bán "tín chỉ carbon" của Tesla cũng bị đe dọa[2]. *** Vì sao bùng nổ mâu thuẫn giữa Trump và Elon Musk? Nguyên nhân trực tiếp: Musk công khai phản đối dự luật vì cho rằng nó không chỉ "hủy diệt hàng triệu việc làm", "ưu ái các ngành lỗi thời", mà còn "gây tổn hại lớn cho các ngành công nghệ tương lai" của Mỹ. Ông nhấn mạnh dự luật này là "tự sát chính trị" cho Đảng Cộng hòa và sẽ gia tăng thâm hụt ngân sách – đi ngược lại cam kết tiết kiệm mà nhóm cải cách chi tiêu (DOGE) do chính Musk từng dẫn dắt đặt ra trước đó[5]. Lý do sâu xa: - Xung đột lợi ích kinh tế: Tesla và SpaceX của Musk phụ thuộc lớn vào các ưu đãi thuế, hợp đồng liên bang. Việc Trump thúc đẩy dự luật thẳng tay cắt giảm những ưu đãi này tác động trực tiếp đến lợi nhuận và sức cạnh tranh của Musk. - Cái tôi lớn & khác biệt tầm nhìn: Cả Trump và Musk đều là những nhân vật có cá tính mạnh, muốn định hình chính sách theo ý mình. Khi lợi ích và quan điểm không còn chung đường, mâu thuẫn cá nhân bùng nổ thành công kích công khai. - Bối cảnh bất ổn kinh tế – chính trị Mỹ: Khủng hoảng kinh tế, thâm hụt ngân sách, áp lực tài khóa và sự mong manh của các liên minh cá nhân trong giới chính trị – kinh doanh Mỹ càng khiến mâu thuẫn thêm kịch tính[1][6]. *** Diễn biến căng thẳng Trump – Musk - Giai đoạn đầu: Musk là đồng minh, cố vấn thân cận của Trump, từng đứng đầu DOGE và tài trợ hàng trăm triệu USD cho chiến dịch tranh cử 2024. - Bùng nổ mâu thuẫn (từ đầu tháng 6/2025): Musk phản đối gay gắt dự luật, chỉ trích Trump “phản bội người dân Mỹ”, đe dọa rút tài trợ và lập đảng mới. - Đáp trả từ Trump: Dọa cắt toàn bộ trợ cấp, hợp đồng của chính phủ cho các công ty Musk, thậm chí nói sẽ "xem xét trục xuất" Elon Musk. - Thị trường phản ứng mạnh: Giá cổ phiếu Tesla giảm sâu, giá trị vốn hóa bốc hơi hàng trăm tỉ USD, Trump Media cũng bị ảnh hưởng tiêu cực[6][7]. *** Tác động và hệ lụy - Đối với ngành xe điện Mỹ: Nếu dự luật được thông qua, Tesla đối mặt nguy cơ giảm doanh số, mất lợi thế cạnh tranh, các dự án năng lượng tái tạo bị cắt giảm, thị trường xe điện và năng lượng sạch chịu thiệt hại nặng nề[2][3]. - Chính trường Mỹ: Cuộc khẩu chiến làm rạn nứt liên minh Cộng hòa, đe dọa mất nguồn tài trợ lớn từ Musk; xuất hiện nguy cơ chia rẽ cử tri công nghệ qua sáng kiến lập đảng chính trị mới. - Biểu tượng của bất ổn chính trị – kinh tế Mỹ: Vụ việc phản ánh sự mong manh của các liên minh cá nhân, tác động tiêu cực của xung đột lợi ích lên thị trường và chính sách quốc gia[1][5]. *** Kết luận "Dự luật Lớn và Đẹp" là nỗ lực cải cách gây tranh cãi của Tổng thống Trump, khiến ông đối đầu dữ dội với Elon Musk. Mâu thuẫn bùng nổ từ xung đột lợi ích kinh tế, khác biệt tầm nhìn và bối cảnh khủng hoảng hệ thống, đẩy cả hai vào cuộc chiến công khai chưa có hồi kết – đồng thời tác động mạnh đến ngành công nghệ, xe điện và chính trường Mỹ hiện nay.