Mặt trăng ảnh hưởng như thế nào đến thủy triều?

Mặt trăng có ảnh hưởng lớn đến thủy triều trên Trái Đất do lực hấp dẫn của nó[2][3]. Thủy triều là hiện tượng nước biển lên và xuống theo chu kỳ, và lực hấp dẫn từ Mặt Trăng là nguyên nhân chính gây ra hiện tượng này[1][2]. Cụ thể, Mặt Trăng tác động đến thủy triều qua các yếu tố sau: * Lực hấp dẫn: Lực hấp dẫn của Mặt Trăng kéo nước biển về phía nó, tạo ra một "chỗ phình" trên bề mặt đại dương ở phía gần Mặt Trăng nhất. Đồng thời, ở phía đối diện của Trái Đất, lực ly tâm cũng tạo ra một "chỗ phình" tương tự, gây ra thủy triều lên ở cả hai phía[1][2]. * Chu kỳ triều: Do Trái Đất quay quanh trục của nó, hầu hết các địa điểm trên Trái Đất trải qua hai đợt triều lên và hai đợt triều xuống mỗi ngày[1][2]. Chu kỳ này được gọi là bán nhật triều[1][2]. * Ảnh hưởng của Mặt Trời: Mặt Trời cũng có tác động đến thủy triều, mặc dù không lớn bằng Mặt Trăng. Khi Mặt Trời, Mặt Trăng và Trái Đất thẳng hàng (vào thời điểm trăng tròn và trăng non), lực hấp dẫn của chúng kết hợp với nhau, tạo ra những đợt triều cường, với mực nước cao nhất và thấp nhất[1][2]. Khi Mặt Trời và Mặt Trăng vuông góc với nhau (vào thời điểm trăng bán nguyệt), tác động của chúng triệt tiêu lẫn nhau một phần, dẫn đến triều kém, với sự khác biệt nhỏ hơn giữa mực nước cao và thấp[1][2]. * Độ cao của Mặt Trăng: Khoảng cách giữa Mặt Trăng và Trái Đất cũng ảnh hưởng đến độ lớn của thủy triều. Khi Mặt Trăng ở gần Trái Đất nhất (tại điểm cận địa), lực hấp dẫn của nó mạnh hơn, gây ra triều cường lớn hơn. Ngược lại, khi Mặt Trăng ở xa Trái Đất nhất (tại điểm viễn địa), thủy triều sẽ yếu hơn[1]. «Tiết lộ thú vị:Dù ở rất xa, Mặt Trăng vẫn đủ sức mạnh để kéo nước biển trên Trái Đất tạo thành thủy triều. Điều này xảy ra do sự khác biệt về lực hấp dẫn tác động lên các điểm khác nhau trên Trái Đất.» Hiểu biết về thủy triều rất quan trọng trong nhiều lĩnh vực, từ hàng hải và đánh bắt cá đến dự báo lũ lụt ven biển và quản lý hệ sinh thái[6].