Tại sao Việt Nam lại thi cấp ba thay vì thi đại học

Ở Việt Nam, kỳ thi vào lớp 10 (cấp 3) được đánh giá là khó hơn so với thi đại học vì nhiều nguyên nhân[7][1]. Áp lực cạnh tranh * Số lượng trường THPT, đặc biệt là các trường công lập, ít hơn so với trường THCS, dẫn đến tỷ lệ chọi cao[7][1]. * Nhiều phụ huynh và học sinh mong muốn vào trường THPT công lập vì chi phí thấp hơn so với trường tư thục[7][1]. Điều này làm tăng tính cạnh tranh trong kỳ thi tuyển sinh lớp 10. * Ở các thành phố lớn, số lượng học sinh tăng nhanh gây áp lực lên việc đảm bảo đủ chỗ học[1]. Ví dụ, TP.HCM thiếu gần 7.000 phòng học[1]. Phân luồng học sinh * Kỳ thi lớp 10 được sử dụng để phân luồng học sinh, với điểm số cao sẽ có cơ hội vào các trường tốt hơn[7][1]. * Học sinh không trúng tuyển vào trường công lập có thể lựa chọn học tại trường tư thục, trung tâm giáo dục thường xuyên, trường nghề, hoặc đi theo con đường khác[7][1]. Định hướng nghề nghiệp * Một số học sinh có định hướng học nghề hoặc du học thay vì vào đại học[3]. * Nhiều chuyên gia khuyến khích học sinh nên xem xét học nghề sau khi tốt nghiệp cấp 2 hoặc cấp 3, giúp các em có việc làm sớm hơn và giảm bớt gánh nặng tài chính cho gia đình[2]. So sánh với thi đại học * Tỷ lệ trúng tuyển đại học cao hơn nhiều so với tỷ lệ trúng tuyển lớp 10 công lập[2]. Điều này có nghĩa là cơ hội vào đại học rộng mở hơn so với việc vào được một trường THPT công lập. * Năm 2023, số lượng thí sinh trúng tuyển đại học đợt 1 tăng so với năm trước, cho thấy việc xét tuyển vào đại học ngày càng dễ dàng hơn[2]. Các yếu tố khác * Chương trình giáo dục phổ thông mới có nhiều thay đổi về cơ cấu bộ môn, dẫn đến tình trạng thừa thiếu giáo viên cục bộ[7]. * Sức ép từ gia đình, nhà trường và xã hội cũng là một yếu tố gây căng thẳng cho học sinh trong kỳ thi vào lớp 10[5]. Tóm lại, việc thi vào lớp 10 được xem là khó khăn hơn so với thi đại học do sự cạnh tranh khốc liệt, áp lực từ nhiều phía và mục tiêu phân luồng học sinh sau THCS[7][1].